Sida uu BBC-da u sheegay Wasiirka Dakadaha Gaadiidka Badda iyo ka hortaga Dambiyada Baddaha Puntland Axmed Yaasiin Saalax waxaa wali deegaannada xeebaha ee bariga Puntland ku afduuban muddo todobaad ah Markab nooca qaada shixnaha ganacsi oo ay haystaan burcad baddeed Soomaali ah.
Markabka oo lagu magaaco Ruen, lagana leeyahay dalka Bulgaria ayaa ku sugnaa biyaha badda cas markii kooxda burcad badeedka Soomaalida ay afduubayeen, kuwaas oo dhanka xeebaha Puntland la soo aaday markabka.
Sida ka muuqata sawirro sattelite-ka oo ay Puntland la wadaageen ciidamada ku sugan biyaha caalamiga ee Soomaaliya ayaa muujinaya halka uu hadda ku sugan yahay markabka.
Wasiir Saalax ayaa BBC-da u sheegay in markabka uu hadda ka hareeraysan yahay badda iyo barrigaba, ayna dhanka badda ka joogaan saddex Markab oo kuwa dagaalka ah oo ay leeyihiin ciidamada caalamiga, halka barrigana ay ciidamada badda ee Puntland (PMPF) ay ka go’doomiyeen oo ay ka jareen xirirka dhanka dhulka ah.
Markabka ayaa hadda ku sugan deegaanka Durdura oo qiyaastii 250km dhanka bari kaga beegan magaalada Boosaaso halkaas oo sida wasiir Saalax sheegay uu baroosinka dhigtay oo taagan yahay labadii maalmood ee ugu danbaysay ka dib markii uu joojiyey socodkii uu dhowrkii cisho ee la soo dhaafay samaynayey.
Tiradda burcada badeedda markabka afduubtay
Ragga burcad baddeeda ah ee iminka afduubka ku haysta markabka Ruena ayaa dhan 16 qof, kuwaas oo toddobaadyo ka hor doon kaluulmaysi oo laga leeyahay Iran ka afduubay xeebaha bari ee Puntland kuna soo qafaashay markabkan oo marayey biyaha caalamiga ee badda cas.
Intii ay ku jireen howlagalka afduubka raga burcad badeedda ah waxaa dhaawac soo gaaray mid ka mida shaqaalaha saaran markabka oo wadar ahaan dhan 18 shaqaale ah sida uu BBC-da u sheegay wasiirka dekadaha iyo gaadiidka badda ee Puntland Axmed Yaasiin.
“ Ninka dhaawaca gaaray waa madaxii Injineerrada markabka, kaas oo dhaawac uu gaaray markii ragga burcad baddeedda ah ay korayeen markabka, shirkadda iska leh markabka ayaa xiriir ay la samaysay waxay u sheegeen dhaawaca ninka gaaray, ka dibna waxay ogolaadeen in dhaawaca laga soo dajiyo markabka si loo daweeyo, markii hore waxaan doonaynay in xeebta Xaafuun oo markabku mareyey laga soo qaado dhaawaca laakiin markii danbe waxay ogolaadeen in doon yar oo ka tagtay Markab dagaal oo Spanish ah soo qaaddo ninka dhaawaca ah, waxaana hadda lagu dabiibayaa markabka Spain ee badda ku sugan” ayuu yiri wasiir Saalax.
Shaqaalaha saaran markabka ayaa kala ah 8 u dhashay dalka Bulgaria, 9 u dhashay Myanmar iyo hal ka soo jeeda dalka Angola.
Maxay tahay talaabada la qaadayo
Axmed Yaasiin ayaa BBC-da u sheegay in hadda qorshuhu yahay sidii loo soo furan lahaa markabka iyo shaqaalaha saaran ee gacanta ugu jira burcad baddeeda.
“Puntland waxaa ka go’an inay qaaddo howlgal lagu soo furanayo markabkan iyo shaqaalaha saaran, ayadoo dhanaka kalena talaabo looga qaadayo kuwa afduubtay, marka aan dhamayno qorshaynteena ayaan qaadaynaa talabadaas, waana ku filannahay inaa qaadno howlgalkaas” ayuu intaa ku daray wasiir Axmed.
Isagoo sii hadlayey ayuu sheegay in sidoo kale ciidamada amaanka ee Puntland ay ku daba jiraan cid walba oo xiriir dhanka dhulka la samaysay ragga burcadda ah ee markabka saaran, ayna tallaabo ka qaadayaan.
Xeebaha u dhow Puntland, gaar ahaan dhanka xeebaha bari ee badweynta hindiya iyo badda cas waxaa ka dhacay weeraro ay gaysteen kooxo burcad baddeed ah oo afduubyo gaystay kuwaas oo ay ka mid ahayd doon u rarnayd ganacsto Soomaali ah oo rag burcad baddeed ahi ay ka afduubeen deegaan xeebeedka degmada Eyl.
