Magaalada Jabuuti waxaa isugu tegey wufuud ay hogaaminayaan madaxweynaha Soomaaliya Xasan Sheekh Maxamuud iyo madaxweynaha jamhuuriyadda iskeed ugu dhawaaqday madaxbanaanida ee Somaliland Muuse Biixi Cabdi, halkaasoo uu durba kulan uga billowday.
Waxyaabihii lagu heshiiyay waxaa ugu muhiimsanaa dhowr qodob oo kala ahaa in laga wada shaqeeyo nabadgelyada labada dhinac, in aan la siyaasadayn dhaqaalaha iyo gargaarka bini’aamnimo ee caalamka, in la wada maamulo arrinta duulimaadyada hawada oo khilaaf ka taagnaa, iyo isku socodka bulsho ee labada dhinac.
Maxey u hirgali waayen qodobbadii ugu dambeyay ee lagu heshiiyay?
Saddex qodob ayaa ugu muhiimsanaa heshiiskii ugu dambeyay kuwaas oo kala ahaa wada-maamulidda hawada, wadaagidda deeqaha caalamiga ah iyo amniga.
Cabdi Maxamuud Sabriye oo ahaa wasiirkii hore ee arrimaha gudaha oo wasaaraddiisu qabanqaabineysay wadahadalladaas ayaa sheegay in xilligaas oo ahayd bishii Juun ee sanadkii 2020-kii marka la isla fariistay cid walbana dooddeeda gudubsatay lagu ballamay in laba toddobaad kadib la isku yimaado guddiyadii seddexda ahaana ee aan kor ku soo xuneyna la isku keeno.
“Marka halkaa howshu maraysay waxaa soo kordhay xilligaas arrin aan horay loogu baraarugsaneyn, kana timid dhanka Somaliland sida muuqatana ku adkaatay dhanka dowladda federaalka Soomaaliya, taas oo ahayd in Somaliland ay diidday in guddiyada isu imaatinkooda la sugayay lagu soo daro cid ka soo jeedda waqooyiga,” ayuu yiri Sabriye.
Dhanka dowladda federaalka Soomaaliya maadaama guddiyada howshaan loo saaray wakhtigaas ay lagama maarmaan u ahaayeen wasaaradaha qaar sida tan maaliyadda iyo qorsheynta ayna joogeen rag ka soo jeeda Somaliland waxaa ku adkaatay in ay beddesho.
Guuleed Dafac oo ah sharci yaqaan iyo falanqeeya siyaasadeed ayaa isana qaba in sababaha ugu waaweyn ee heshiiskii hore loo fulin waayay ay tahay, iyadoo markii horeba dhinacyadu aanay u galin wadahadallada hannaan hufan oo ay u kala caddahay waxa laga hadlayo iyo ujeedada laga leeyahay.
Wuxuu intaa raaciyay in marka la is mari waayo lagu mashquulo arrimo uu ku tilmaamay kor ka xaadis oo ula jeedo in aan loo dhaadhicin ubucda iyo nuxurka waxa la isku hayo.
“Cid dabagasha oo arrimihii sii raacdana ma jirto marka waa qaab wadahadalka wax weyn ka qaldan yihiin ayuu hadalkiisa raaciyay,” Guuleed.
Haddii la dhaqan galin lahaa qodobbadii hore maxaa soo kordhi lahaa?
Waa su’aal dad badan ay is waydiinayaan isla markaana qof walba haddii uu aragtidiisa ku cabbiro si uun uu uga jawaabi karo.
Aragtidaas mid aan wax badan kaga duwaneyn waxaa isna qaba Guuuleed Dafac , “kalsooni kaliya ayaa imaan lahayd marka heshiisyadii la gaaray la fuliyo, oo wuxuu gogal xaar u noqon lahaa kuwa dambe,”.
Qaar ka mid ah falanqeeyaasha arrimahan ayaa qaba in dhibaatada ugu weyn ay tahay in labada dhinac ee mar walba wada hadlaya oo ah madaxda Soomaaliya iyo Somaliland aaney ku dhicin in cid walba waxa ay rabto ay si aan ka leexleexad laheyn u wajahdo.
Guuleed Dafac ayaa rumeysan in aan laga wadli karin arrimo kale iyadoon labada dhinac, gaar ahaan madaxweynayaashu aaney kulanka la imaan wax ay ku matalaan shucuubtooda oo go’aan kama dambeysa ah ay ka gaari karaan.
Wasiir hore Cabdi Maxamuud Sabriye ayaa isagu qaba in qodobbadaan horey loogu heshiiyay ee aan la fulin ayba yihiin caqabad aan ogoleyn in heshiis dhab ah laga gaaro wahadallada Soomaaliya iyo Somaliland.
“Haddii hore loo socdo oo laga hadlo heshiis muhiim ah oo ama la kala tago ama la is qaato oo sidaa heshiis lagu gaari lahaa qodobbadaan meesha way ka bixi lahaayen.”
