Home Wararka Maanta Donal Trum oo Jahawareer Culus ka Abuuray Yurub iyo Shir deg deg...

Donal Trum oo Jahawareer Culus ka Abuuray Yurub iyo Shir deg deg ah oo la isugu imid

0

Hoggaamiyeyaasha Yurub ayaa Isniintii isku dayay inay khilaafaadka ka dhaxeeya uga heshiiyaan shir deg-deg ah oo ka dhacay Paris, si ay uga jawaabaan isbeddelka lama filaanka ah ee siyaasadda Mareykanka ee ku aaddan dagaalka Ukraine, taasoo ay keentay xukuumadda cusub ee Donald Trump.

Jarmalka ayaa si adag uga horyimid soo jeedinta ah in ciidamo la geeyo. Iyadoo siyaasiyiinta Yurub weli la daalaa-dhacayaan weerarkii afka ahaa ee Madaxweyne Ku-xigeenka Mareykanka JD Vance uu ku qaaday Midowga Yurub intii lagu guda jiray Shirka Ammaanka ee Munich, hoggaamiyeyaasha ugu waaweyn Yurub ayaa isugu yimid shir uu  si deg-deg ah u iclaamiyay Madaxweyne Emmanuel Macron, kaasoo ka dhacay madaxtooyada Elysee Palace.

Astaanta ugu muuqata ee isbeddelka siyaasadda Mareykanka ayaa soo shaac baxday Talaadadii, markii la shaaciyey in diblomaasiyiinta ugu sarreeya ee Washington iyo Moscow ay yeelan doonaan kulan fool ka fool ah—kii ugu horreeyay tan iyo markii Ruushku weeraray Ukraine bishii Febraayo 2022—taasoo muujinaysa in Trump uu doonayo inuu dib u soo celiyo xiriirka uu la leeyahay Madaxweyne Vladimir Putin.

Hoggaamiyeyaasha Yurub, oo wajahaya mid ka mid ah caqabadihii ugu waaweynaa ee sannadihii u dambeeyay, ayaa ka walaacsan in Trump uu damacsan yahay inuu heshiis nabadeed la galo Ruushka, iyadoo aan Kyiv iyo Midowga Yurub midna la tixgelin.

Hadda waxa ay qiimeynayaan tallaabooyin ay ka mid yihiin kordhinta miisaaniyadda difaaca si loo yareeyo ku tiirsanaanta Mareykanka iyo suurtagalnimada dirista ciidamo nabad ilaalin ah oo Ukraine loo diro marka xabbad-joojin la gaaro.

Macron ayaa khadka telefoonka kula hadlay Trump ka hor inta uusan shirku bilaaban, sida ay sheegtay madaxtooyada Faransiiska. Ma jiro bayaan wadajir ah oo ka soo baxay kulanka, mana jiraan go’aanno waaweyn oo la shaaciyey, iyadoo la tilmaamay in arrimahaas ay tahay in laga wada xaajoodo goleyaasha sida Midowga Yurub ama NATO.

Ra’iisul Wasaaraha Poland Donald Tusk ayaa yiri: “Dhammaan dadka shirka joogay waxay garowsan yihiin in xiriirka labada dhinac ee Badweynta Atlantik, isbahaysiga NATO, iyo saaxiibtinimada Mareykanka uu galay marxalad cusub. Waa xaqiiqo aynu dhammaanteen dareemayno.”

Madaxweynaha Komishanka Yurub Ursula von der Leyen ayaa tiri: “Ukraine waxay u baahan tahay nabad lagu sugo awood, taasoo xushmeyneysa madax-bannaanideeda, qarannimadeeda, iyo xuduudaheeda, iyadoo la siinayo dammaanad amni oo xooggan.”

Xoghayaha Guud ee NATO Mark Rutte ayaa kulanka kadib yiri: “Yurub waa diyaar. Faahfaahinta wali waa in la go’aamiyaa, laakiin ballanqaadka wuu cad yahay.”

Ra’iisul Wasaaraha UK Keir Starmer, oo doonaya in London ay muujiso sida ay uga go’an tahay amniga Yurub xilli ay ka baxday Midowga Yurub (Brexit), ayaa sheegay inuu “diyaar u yahay inuu tixgeliyo dirista ciidamo Ingiriis ah oo dhulka ku sugan, haddii la gaaro heshiis nabadeed oo waara.”

Si kastaba ha ahaatee, wuxuu hoosta ka xarriiqay in Washington ay tahay inay si buuxda uga qayb qaadato dadaallada, isagoo yiri: “Waa in ay jirtaa dammaanad amni oo Mareykanka bixiyo, maxaa yeelay taasi waa habka kaliya ee si wax ku ool ah looga hortagi karo in Ruushku mar kale weeraro Ukraine.”

Hase yeeshee, Ra’iisul Wasaaraha Jarmalka Olaf Scholz ayaa sheegay in hadal-heynta la xiriirta suurtagalnimada dirista ciidamo nabad ilaalin ah oo Ukraine loo diro ay tahay “mid aad uga horreysa waqtigeeda,” isagoo intaa ku daray in ay tahay “mid aan munaasib ahayn inta dagaalku weli socdo.”

Scholz ayaa si cad u muujiyey dareenkiisa, isagoo yiri: “Waan la yaabay doodda waqtigan xaadirka ah, maxaa yeelay waa arrin laga hadlayo goor aan habboonayn iyo mowduuc aan sax ahayn.”

Ra’iisul Wasaaraha Denmark Mette Frederiksen ayaa sheegtay in dowladdeeda “ay u furan tahay” arrinta ciidamadu, balse waxay xustay in su’aasha ugu weyn ay tahay haddii Mareykanku “dib uga gurto Yurub” haddii la geeyo ciidamo nabad ilaalin ah.

Waxay intaa ku dartay: “Ruushka hadda wuxuu khatar ku yahay Yurub oo dhan,” iyadoo uga digtay Mareykanka inuusan qaadin tallaabo deg-deg ah oo horseedi karta “in Ruushku dib isu abaabulo, markale weeraro Ukraine, ama xitaa waddan kale oo Yurub ah.”

‘Kala qaybinta amniga Yurub iyo Mareykanka lama aqbali karo’

Macron ayaa horay u sheegay in dib u soo laabashada Trump ee Aqalka Cad ay tahay “dhacdo gilgishay”, balse wuxuu sidoo kale ka digay heshiis kasta oo nabadeed oo u muuqan kara “is-dhiibid.”

Wargeyska Faransiiska Le Monde ayaa ku tilmaamay kala duwanaanta Yurub iyo Mareykanka inay tahay “mid taariikhi ah,” balse wuxuu xusay in Yurub ay tahay in ay muujiso awooddeeda ay iskugu filnaato difaaceeda.

“Indha la’aantii Yurub waxay ku dhamaatay Munich. Wixii hadda ka dambeeya, amniga qaaradda wuxuu si buuxda ugu tiirsanaanayaa Yurubiyaanka laftooda, iyo awooddooda ay ku ilaalin karaan midnimadooda,” ayuu qoray wargeysku.

Kulanka Paris ayaa yimid xilli Washington ay sheegtay in Xoghayaha Arrimaha Dibadda Marco Rubio, La-taliyaha Amniga Qaranka Mike Waltz, iyo Ergayga Gaarka ah Steve Witkoff ay Talaadada la kulmi doonaan wafdi Ruush ah oo uu hoggaaminayo Wasiirka Arrimaha Dibadda Sergei Lavrov, shir ka dhici doona Riyadh, kahor kulan mustaqbalka ah oo Trump iyo Putin ku yeelan doonaan caasimadda Sacuudiga.

Scholz ayaa Paris ku sheegay: “Qeybinta mas’uuliyadda amniga Yurub iyo Mareykanka lama oggolaan karo.”

“NATO waxay ku dhisan tahay inaan mar walba si wadajir ah u dhaqaaqno, isla markaana aan wadaagno halista, taasoo dammaanad qaadaysa amnigeenna. Aragtidan lama shaki gelin karo.”

Ad
Previous articleAlshabaab oo Maantay Laga Saaray Deegaano badan lagana dilay rag badan
Next articleMaxaa Kasoo Baxay Wadahadaladii Soomaaliya iyo Itoobiya ee Ankara?